Ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. § 3. Druga strona może wyznaczyć małżonkowi, którego zgoda jest wymagana, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu.
W poprzednim wpisie wskazałem, jak przedsiębiorca powinien rozliczyć najem „prywatnej” nieruchomości. Wskazana sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, gdy wynajmowana nieruchomość należy do majątku wspólnego małżonków. Rozliczenia podatkowe najmu w takim przypadku zależą od treści umowy najmu, a konkretniej od tego, jak określono w tej umowie stronę wynajmującą. Fakt, że prawo własności do wynajmowanej nieruchomości przysługuje obojgu małżonków nie wpływa bowiem na to, że nieruchomość może wynająć samodzielnie jeden z małżonków. Wynajem przez jednego z małżonków Jeżeli stroną zawartej umowy jest wyłącznie jeden z małżonków, który prowadzi działalność gospodarczą, to dochód z najmu rozlicza wyłącznie ten małżonek. Jeżeli wynajem ma charakter prywatny, to możliwe jest opodatkowanie ryczałtem w stawce 8,5% od przychodu. W przeciwnym wypadku dochód z najmu łączy się z pozostałymi dochodami z działalności gospodarczej. W takim przypadku żadnych wątpliwości nie budzi również rozliczenie VAT. Podatek ten płaci małżonek ujawniony w umowie najmu jako wynajmujący. I to wyłącznie ten małżonek wystawia fakturę, na której wpisuje jedynie siebie jako sprzedawcę usługi najmu. Wynajem przez obydwu małżonków Inaczej sytuacja wygląda w przypadku, gdy w umowie jako stronę wynajmującą wskazano obydwu małżonków. Na gruncie podatku dochodowego możliwości są dwie. Według podstawowej reguły, każdy z małżonków rozlicza najem oddzielnie, według swojego udziału we własności nieruchomości, czyli po połowie. Możliwe jest jednak opodatkowanie całości dochodów z najmu przez jednego z małżonków, także w ramach ryczałtu. W tym celu należy złożyć Naczelnikowi Urzędu Skarbowego oświadczenie o opodatkowaniu całego dochodu z najmu przez jednego z małżonków. Termin na złożenie tego oświadczenia upływa w 20 dniu miesiąca następującego po miesiącu uzyskania pierwszego przychodu z najmu. Z kolei na gruncie VAT nie ma możliwości opodatkowania całego najmu przez jednego małżonka, jeżeli wynajmującymi są obydwoje małżonkowie. W takim przypadku, każdy z małżonków wystawia fakturę na połowę kwoty czynszu. Możliwa (i częsta) jest sytuacja, w której jeden z małżonków nie prowadzi działalności gospodarczej i może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT (roczny obrót poniżej 200 tys. zł), podczas gdy drugi z małżonków musi rozliczać VAT z tytułu najmu.
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami wspólność majątkowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Reguluje to § 2 art. 32, który informuje, że do majątku wspólnego należą w szczególności: Wynajmując mieszkanie mało kto zastanawia się nad sytuacją prawną osoby wynajmującej. Warto poznać odpowiedzi na pytania dotyczące możliwości wynajęcia mieszkanie od jednego z małżonków w trakcie trwania bądź ustania małżeństwa. Czy czynność prawna dokonana w takiej sytuacji jest ważna? Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w sposób wyczerpujący udzielają odpowiedzi w przypadku, gdy związek małżeński trwa. Mianowicie art. 37 KRO stanowi, iż zgoda drugiego współmałżonka jest wymagana do:1) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków,2) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal,3) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa,4) darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo paragrafy tego przepisu stanowią, iż ważność umowy, która została zawarta przez jednego małżonka jest uzależniona od zgody drugiego. Druga strona może wyznaczyć małżonkowi, którego zgoda jest wymagana, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy. Gdy małżonek, którego zgoda jest wymagana tego nie uczyni, druga strona staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu. Zatem z treści art. 34§4 KRO jednoznacznie wynika, że do ważności czynności umowy najmu wymagana jest zgoda obojga małżonków. Sytuacja ulega zmianie po rozwodzie, wspólność ustawowa małżeńska przeistacza się we współwłasność ułamkową, zasadniczo 50/50, tzn. współwłaściciel ma określony udział, którym może dowolnie dysponować ( KC).Jeśli współwłaściciele chcą podzielić między siebie majątek utworzony w trakcie trwania związku małżeńskiego (zlikwidować współwłasność przez wprowadzenie osobnego prawa własności), mogą to zrobić w formie umowy, bądź sądownie, skutkiem złożenia wniosku o podział majątku. Ustawodawca dążąc, by współwłasność ułamkowa była sytuacją chwilową, zmienił przepisy dotyczące kosztów związanych ze złożeniem wniosku o podział majątku. Od dnia r. obowiązuje nowa ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, która stanowi, iż opłata stała za złożenie wniosku o zgodny podziału majątku wynosi 300 zł, w przypadku braku zgody 1000 zł ( Uchylone zostały przepisy dotyczące pobieranego wpisu od wniosku o podział majątku w wysokości 1/5 wpisu stosunkowego, obliczonego od wartości majątku podlegającego podziałowi. W sytuacji, gdy byli małżonkowie nie podejmują działań w kierunku zniesienia współwłasności, sytuacja prawna komplikuje się. Byli małżonkowie dysponują majątkiem w częściach ułamkowych, ich udział rozkłada się (zasadniczo) w stosunku 50/50. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego byli małżonkowie, obecnie współwłaściciele muszą sprawować zarząd nad rzeczą wspólną. Przechodząc do odpowiedzi na pytanie będące przedmiotem analizy, wyjaśnienia wymaga, do jakiej kategorii czynności, wynajęcie mieszkania należy. Przepisy o czynnościach zwykłego zarządu oraz przekraczających zwykły zarząd znajdują się w regulacjach Kodeksu cywilnego oraz ustawy o własności lokali, jednak w żadnym z w/w źródeł prawa nie ma definicji tych pojęć. Słuszne wydaje się założenie ustawodawcy, że ocena i prawidłowa kwalifikacja określonego działania wymaga każdorazowego uwzględnienia okoliczności konkretnego stanu faktycznego. Doktryna i orzecznictwo wypracowały jednolite stanowisko, mianowicie: do czynności zwykłego zarządu należy załatwianie bieżących spraw związanych ze zwykłą eksploatacją i utrzymaniem rzeczy w stanie niepogorszonym, w ramach aktualnego jej przeznaczenia. W granicach zwykłego zarządu mieści się bieżące gospodarowanie rzeczą, niepociągające nadzwyczajnych wydatków i nieprowadzące do zmiany przeznaczenia rzeczy. Inne zaś czynności mieszczą się w kategorii przekraczających zakres zwykłego zarządu (System prawa prywatnego, tom 3, Prawo rzeczowe, red. T. Dybowski, Warszawa 2003, Od rozstrzygnięcia kwestii, czy dana czynność będzie czynnością zwykłego zarządu, czy też przekroczy ramy zwykłego zarządu, będzie zależeć sposób podejmowania decyzji przez współwłaścicieli. Zgodnie z Kodeksem cywilnym do dokonania czynności zwykłego zarządu wystarczy zgoda większości współwłaścicieli (art. 201 KC). Do czynności przekraczających zwykły zarząd konieczna już jest ich jednomyślność (art. 199 KC). Czynności podjęte bez koniecznej zgody większości lub wszystkich współwłaścicieli są bezwzględnie nieważne, o ile takiej zgody nie zastąpi stosowne orzeczenie wynajmowanie wspólnego mieszkania przez jednego z eksmałżonków jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu. Umowa najmu zawarta w takich warunkach jest czynnością prawnie nieważną. Osoby zajmujące lokal na podstawie nieważnej umowy, zajmują go de facto bez tytułu prawnego. Tym samym zaleca się wnikliwe badanie sytuacji prawnej lokalu, który ma zostać Hillsautor: Marlena Flis Prawnik Zgodnie z art. 33 tej ustawy – „do majątku osobistego każdego z małżonków należą: 1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, 2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił, 3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności Najem mieszkania od jednego z małżonków w trakcie trwania oraz ustania małżeństwa Wynajmując mieszkanie mało kto zastanawia się nad sytuacją prawną osoby wynajmującej. Warto poznać odpowiedzi na pytania dotyczące możliwości wynajęcia mieszkanie od jednego z małżonków w trakcie trwania bądź ustania małżeństwa. Czy czynność prawna dokonana w takiej sytuacji jest ważna? Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w sposób jednoznaczny udzielają odpowiedzi w przypadku, gdy związek małżeński trwa. Z treści art. 34 § 4 jednoznacznie wynika, że do ważności czynności umowy najmu wymagana jest zgoda obojga małżonków. Sytuacja ulega zmianie po rozwodzie, wspólność ustawowa małżeńska przeistacza się we współwłasność ułamkową, zasadniczo 50/50, tzn. współwłaściciel ma określony udział, którym może dowolnie dysponować. Jeśli współwłaściciele chcą podzielić między siebie majątek utworzony w trakcie trwania związku małżeńskiego, mogą to zrobić w formie umowy, bądź sądownie, skutkiem złożenia wniosku o podział majątku. W sytuacji, gdy byli małżonkowie nie podejmują działań w kierunku zniesienia współwłasności, sytuacja prawna komplikuje się. Byli małżonkowie dysponują majątkiem w częściach ułamkowych, ich udział rozkłada się (zasadniczo) w stosunku 50/50. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego byli małżonkowie, obecnie współwłaściciele muszą sprawować zarząd nad rzeczą wspólną. Przechodząc do odpowiedzi na pytanie, wyjaśnienia wymaga, do jakiej kategorii czynności, wynajęcie mieszkania należy. Przepisy o czynnościach zwykłego zarządu oraz przekraczających zwykły zarząd znajdują się w regulacjach Kodeksu cywilnego oraz ustawy o własności lokali, jednak w żadnym z tych źródeł prawa nie ma definicji tych pojęć. Słuszne wydaje się założenie ustawodawcy, że ocena i prawidłowa kwalifikacja określonego działania wymaga każdorazowego uwzględnienia okoliczności konkretnego stanu faktycznego. Doktryna i orzecznictwo wypracowały jednolite stanowisko, mianowicie: do czynności zwykłego zarządu należy załatwianie bieżących spraw związanych ze zwykłą eksploatacją i utrzymaniem rzeczy w stanie niepogorszonym, w ramach aktualnego jej przeznaczenia. W granicach zwykłego zarządu mieści się bieżące gospodarowanie rzeczą, niepociągające nadzwyczajnych wydatków i nieprowadzące do zmiany przeznaczenia rzeczy. Inne zaś czynności mieszczą się w kategorii przekraczających zakres zwykłego zarządu (System prawa prywatnego, tom 3, Prawo rzeczowe, red. T. Dybowski). Od rozstrzygnięcia kwestii, czy dana czynność będzie czynnością zwykłego zarządu, czy też przekroczy ramy zwykłego zarządu, będzie zależeć sposób podejmowania decyzji przez współwłaścicieli. Zgodnie z Kodeksem cywilnym do dokonania czynności zwykłego zarządu wystarczy zgoda większości współwłaścicieli (art. 201 Do czynności przekraczających zwykły zarząd konieczna już jest ich jednomyślność (art. 199 Czynności podjęte bez koniecznej zgody większości lub wszystkich współwłaścicieli są bezwzględnie nieważne, o ile takiej zgody nie zastąpi stosowne orzeczenie Sądu. Reasumując: wynajmowanie wspólnego mieszkania przez jednego z eksmałżonków jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu. Umowa najmu zawarta w takich warunkach jest czynnością prawnie nieważną. Osoby zajmujące lokal na podstawie nieważnej umowy, zajmują go de facto bez tytułu prawnego. Tym samym zaleca się wnikliwe badanie sytuacji prawnej lokalu, który ma zostać wynajęty. Źródło: inf. pras. Marlena Flis, Hills LTS stan z dnia 6 marca 2013 r. Data publikacji: 6 marca 2013 r. Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. (art. 710 Kodeksu cywilnego) Umowa użyczenia mieszkania może zostać zawarta pomiędzy dowolnymi osobami. Poniżej szczegółowo i na przykładach wyjaśniłem zasady opodatkowania prywatnego najmu przez małżonków. W szczególności dlaczego ma tak duże znaczenie czy wynajmowane mieszkanie należy do majątku osobistego męża lub żony lub do ich majątku wspólnego oraz jak liczyć limit zł przychodu z tytułu ryczałtu (8,5% i 12,5%) u treści:Co stanowi majątek osobisty męża, żony oraz mają wspólny małżonków?Wynajem mieszkania stanowiącego majątek osobisty męża lub mieszkania stanowiącego majątek wspólny każdemu z małżonków, połączonych wspólnością ustawową, przysługuje limit przychodu z wynajmu wspólnej nieruchomości opodatkowanego stawką 8,5% i sumarycznie jest to zł wspólnego przychodu opodatkowanego tą stawką?Co stanowi majątek osobisty męża, żony oraz mają wspólny małżonków?Na wstępie należy wskazać, że w przypadku małżonków możemy wyróżnić:- majątek osobisty męża,- majątek osobisty żony,- majątek wspólny (objęty wspólnością ustawową).Do majątków osobistych małżonków będziemy, co do zasady, zaliczać nieruchomości zakupione przed zawarciem związku małżeńskiego, nabyte przez dziedziczenie (chyba, że drugi małżonek został wymieniony w testamencie spadkodawcy) lub w drodze do majątku wspólnego będą zaliczać się nieruchomości zakupione w trakcie trwania małżeństwa z majątku wspólnego (nie zaliczają się do majątku wspólnego nieruchomości zakupione w trakcie trwania małżeństwa przez jednego z małżonków ze środków z jego majątku osobistego np. oszczędności sprzed małżeństwa).Co ciekawe zgodnie z zgodnie z art. 31 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku wspólnego należą w szczególności dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków. Zatem patrząc na przepisu kodeksu rodzinnego i opiekuńczego całość dochodów z nieruchomości należy do majątku wspólnego. Inaczej na ten temat patrzą organy mieszkania stanowiącego majątek osobisty męża lub przedmiot najmu należy do majątku osobistego jednego z małżonków, organy podatkowe uznają, że tylko ten małżonek (będący wyłącznym właścicielem) może pobierać w całości pożytki z najmu i musi od całości opłacać podatek dochodowy. Nie ma przy tym znaczenia czy pomiędzy małżonkami istnieje wspólność czy rozdzielność majątkowa. Organy podatkowe przyjmują, że w takiej sytuacji nie występuje współwłasność pomiędzy małżonkami, a w konsekwencji zasada proporcjonalnego ustalania przychodu (każde z małżonków wykazuje przychód oraz koszty po połowie) nie znajduje konsekwencji małżonkowie nie tylko mogą, aby wręcz muszą rozliczać przychody z najmu majątku osobistego - każdy za siebie. Nie ma przy tym przeszkód, aby wybrali dla siebie odmienne formy opodatkowania tj. żona rozliczy przychody z najmu mieszkania z majątku osobistego ryczałtem (8,5% i 12,5%), gdy mąż rozlicza przychody z najmu z majątku osobistego na zasadach ma przeszkód, aby mąż rozliczał przychody z najmu mieszkania po swoich rodzicach (stanowiącego jego majątek osobisty) oraz z mieszkania wspólnego zakupionego w trakcie trwania małżeństwa ze środków wspólnych (stanowiącego majątek wspólny) w całości na zasadach ogólnych. Natomiast żona przychody z najmu mieszkania zakupionego, gdy była Panną (stanowiącego jej majątek osobisty) ryczałtem 8,5% i 12,5%.- Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 grudnia 2017 r. sygn. razem z mężem, z którym łączy ją wspólność majątkowa, są właścicielami mieszkania. Mieszkanie stanowi ich majątek wspólny. Część mieszkania jest obecnie przez Wnioskodawczynię i jej męża wynajmowana. W 2016 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem złożyła do urzędu skarbowego oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodu z najmu tego mieszkania przez męża Wnioskodawczyni na zasadach ogólnych. Wnioskodawczyni zamierza wynająć część innego mieszkania, którego jest współwłaścicielką z udziałem 50%. Właścicielem drugiego 50% mieszkania jest siostra Wnioskodawczyni. Udział w tym mieszkaniu Wnioskodawczyni otrzymała w formie darowizny od swojej mamy, dlatego stanowi on majątek osobisty na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że przepis art. 8 ust. 3 ww. ustawy nie będzie miał zastosowania w niniejszej sprawie, bowiem część lokalu mieszkalnego, którą Wnioskodawczyni zamierza wynajmować stanowi jej majątek odrębny otrzymany w formie konsekwencji nie ma przeszkód, aby Wnioskodawczyni opodatkowała przychody z najmu części mieszkania (stanowiącego jej odrębny majątek) ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Warunkiem zastosowania opodatkowania w tej formie jest złożenie przez Wnioskodawczynię w ustawowym terminie pisemnego oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania Wnioskodawczyni."- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 3 lutego 2016 r. sygn. IPPB1/4511-1389/15-2/MM:"Mąż Wnioskodawczyni posiada w swoim majątku osobistym pawilon handlowy, który wynajmuje i opodatkowuje przychód z najmu w ramach ryczałtu ewidencjonowanego, zaś Wnioskodawczyni posiada w swoim majątku osobistym działkę, którą wynajmuje i opodatkowuje przychód z najmu na zasadach ogólnych. Prócz tego małżonkowie w 2015 r. nabyli mieszkanie, zaliczone zgodnie z przyjętym przez nich ustrojem ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej do ich majątku wspólnego. Małżonkowie złożyli w Urzędzie Skarbowym oświadczenie o opodatkowaniu przychodów z najmu mieszkania należącego do majątku wspólnego małżonków przez jednego z nich, czyli przez przypadku, gdy małżonkowie, pomiędzy którymi panuje ustrój wspólności majątkowej, uzyskują przychody z najmu nieruchomości należącej do ich majątku wspólnego, dla celów opodatkowania tych przychodów (dochodów) podatkiem dochodowym każdemu z małżonków przypisuje się odrębnie przypadającą na niego część uzyskanych przychodów, chyba, że złożą oświadczenie o opodatkowaniu dochodów (przychodów) z tego źródła przez jednego z nich. Ponieważ Wnioskodawczyni i jej mąż złożyli stosowne oświadczenie, dochody z najmu należącego do majątku wspólnego małżonków mogą być opodatkowane przez Wnioskodawczynię."- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13 grudnia 2012 r. sygn. IPPB2/415-917/12-2/JG:"Tak więc przychody małżonków, pomiędzy którymi istnieje wspólność majątkowa, z umowy najmu rzeczy i praw majątkowych, stanowią u każdego z nich przychód w wysokości równej połowie uzyskanego przez oboje małżonków przychodu z tego źródła. Jednakże z brzmienia powołanych przepisów art. 8 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 12 ust. 6 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wynika, iż powyższa zasada proporcjonalnego ustalania przychodu nie znajduje zastosowania w przypadku, gdy przedmiot najmu należy do majątku osobistego jednego z małżonków; nie występuje wówczas takiej sytuacji obowiązek podatkowy z tytułu uzyskiwanych przychodów z najmu ciąży wyłącznie na małżonku, do którego majątku należy przedmiot najmu."- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 6 maja 2010 r. sygn. ITPB1/415-153/10/DP:"Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż pozostaje Pan w związku małżeńskim, w którym istnieje ustawowa wspólność majątkowa. W dniu 21 listopada 2009 r. nabył Pan w drodze spadku po zmarłej matce nieruchomość wraz z dwiema siostrami (w 1/3 części). Nabyty w spadku udział stanowi Pana odrębny majątek. W 2009 roku wynajął Pan przedmiotową nieruchomość, opodatkowując uzyskiwane przychody - po spełnieniu warunków zawartych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - ryczałtem od przychodów powyższego, stwierdzić należy, iż obowiązek podatkowy z tytułu uzyskiwanych przychodów z najmu opisanej we wniosku nieruchomości, ciąży wyłącznie na współwłaścicielach wynajmowanej nieruchomości. Oznacza to, że w sytuacji opisanej we wniosku nie jest zasadne składanie oświadczenia o opodatkowaniu całości przychodów przez jednego z małżonków."- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 4 grudnia 2008 r. sygn. ILPB1/415-755/08-2/AG:"Przychody małżonków, pomiędzy którymi istnieje wspólność majątkowa, z umowy najmu rzeczy i praw majątkowych, stanowią u każdego z nich przychód w wysokości równej połowie uzyskanego przez oboje małżonków przychodu z tego z brzmienia powołanego przepisu art. 12 ust. 6 ww. ustawy wynika, iż powyższa zasada proporcjonalnego ustalania przychodu nie znajduje zastosowania w przypadku, gdy przedmiot najmu należy do majątku odrębnego jednego z małżonków; nie występuje wówczas takiej sytuacji oświadczenie o wyborze opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych składa wyłącznie małżonek, do którego majątku przedmiot najmu należy (Wnioskodawca)."Wynajem mieszkania stanowiącego majątek wspólny zasady rozliczania mają zastosowanie do małżonków, między którymi istnieje wspólność ustawowa majątkowa (nieruchomości objęte są wspólnością ustawową).Zgodnie z art. 8 ust. 1-3 ustawy PIT:"1. Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:1) rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat;2) ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą Zasady, o których mowa w ust. 1 i 2, mają również zastosowanie do małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, osiągających ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 przychody ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy, chyba że złożą pisemne oświadczenie o opodatkowaniu całości dochodu osiągniętego z tego źródła przez jednego z nich."Tak więc (w przypadku braku dodatkowych działań ze strony małżonków) przychody małżonków, pomiędzy którymi istnieje wspólność majątkowa, z umów najmu nieruchomości wspólnych, stanowią u każdego z nich przychód w wysokości równej połowie uzyskanego przez oboje małżonków przychodu z tego źródła (dzielą się po 50% przychodami i odpowiednio kosztami uzyskania przychodów, osobno opłacają zaliczki na podatek, składają na koniec roku dwa osobne zeznania roczne).Dopiero w drodze wyjątku opodatkowanie całości dochodów z najmu nieruchomości (np. mieszkania) będących współwłasnością małżonków możliwa jest przez jednego z nich, ale wyłącznie poprzez złożenie specjalnego oświadczenia. Należy zatem podkreślić, że opodatkowaniu dochodów z najmu nieruchomości będących współwłasnością małżonków w całości przez jednego z małżonków jest możliwe wyłącznie poprzez złożenie opodatkowania przez jednego z małżonków całości przychodu uzyskanego z wynajmu wspólnych nieruchomości nie jest wystarczające samo posiadanie upoważnienia od drugiego ma też znaczenia, czy małżonek opodatkowujący w całości przychody z najmu jest stroną umowy najmu wspólnej nieruchomości (jako jeden z wynajmujących czy na podstawie upoważnienia od współmałżonka). Równie dobrze umowę najmu może podpisać wyłącznie drugi z małżonków - nie wpływa to na skuteczność złożonego oświadczenia. Zatem, gdy nieruchomość należy do majątku wspólnego małżonków przychód z najmu w całości opodatkowuje małżonek wskazany w oświadczeniu, nawet gdy stroną umowy jest tylko drugi złożyli oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodów z najmu wspólnych nieruchomości przez żonę. Z uwagi na wyjazd służbowy żona nie mogła jednak podpisać umowy z nowym najemcą mieszkania. Umowę podpisał mąż. Całość przychodów z najmu nieruchomości wspólnych będzie opodatkowywać i tak żona, ponieważ opodatkowanie przychodów z najmu wspólnych nieruchomości nie jest zależne od tego, który z małżonków jest stroną umowy Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 29 sierpnia 2011 r. sygn. IBPBI/1/415-534/11/ESZ:"Opodatkowanie dochodów z tzw. najmu prywatnego nieruchomości (domu mieszkalnego) będącej współwłasnością małżonków możliwa jest wyłącznie poprzez złożenie oświadczenia o opodatkowaniu całości dochodu osiągniętego ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 przez jednego z nich, o którym mowa w art. 8 ust. 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co więcej złożenie ww. oświadczenia winno nastąpić w terminie określonym w cyt. powyżej art. 8 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji dla opodatkowania przez Wnioskodawcę całości przychodu uzyskanego z wynajmu przedmiotowej nieruchomości (domu mieszkalnego) nie jest wystarczające samo posiadanie upoważnienia, o którym mowa we wniosku."- Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 lutego 2009 r. sygn. IBPBII/2/415-56/08/JT:"Stan faktyczny:Wnioskodawca jest stroną umowy najmu części nieruchomości stanowiącej majątek wspólny z małżonką. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, jednak przychody z najmu nie stanowią dla niego przychodów z działalności gospodarczej, jako że nieruchomość wynajmowana nie stanowi majątku jego firmy a stanowi majątek wspólny przychód z najmu jest prawidłowo opodatkowany, gdy stroną umowy najmu jest tylko jeden małżonek, a nieruchomość należy do majątku wspólnego małżonków"Stanowisko organu podatkowego:Zgodnie z art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych możliwe jest opodatkowanie przychodów dotyczących najmu majątku wspólnego tylko przez jednego z małżonków, pod warunkiem poinformowania Naczelnika właściwego urzędu skarbowego o tej formie opodatkowania podatkiem dochodowym przed 20 dniem miesiąca następującego po miesiącu uzyskania pierwszego przychodu z tego źródła w danym roku podatkowym. Opodatkowanie wspólne przez jednego z małżonków nie jest zależne od tego, który z małżonków jest stroną umowy najmu."Czy każdemu z małżonków, połączonych wspólnością ustawową, przysługuje limit przychodu z wynajmu wspólnej nieruchomości opodatkowanego stawką 8,5% i sumarycznie jest to zł wspólnego przychodu opodatkowanego tą stawką?Zgodnie z art. 13 ust. 12 ustawy o podatku zryczałtowanym "W przypadku osiągania przez małżonków przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a (najem prywatny opodatkowany ryczałtem), kwota przychodów określona w ust. 1 pkt 4 lit. a (limit 100 tys zł) dotyczy łącznie obojga literalnie nie ma znaczenia czy małżonkowie posiadają wspólność majątkową, wspólne miejsce zamieszkania, wspólne rozliczenie podatkowe czy mają rozdzielność majatkową. W każdym przypadku małżeństwa limit zł będzie łączny dla obojga małżonków. Małżonkowie mają wspólny limit przychodów z najmu, nawet gdy nieruchomości należą do ich majątków jeden z małżonków rozlicza się ryczałtem przy ustalaniu limitu zł musi uwzględniać także przychody uzyskiwane z tytułu najmu przez drugiego małżonka. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy między małżonkami istnieje wspólność majątkowa, a wynajmowane przez każdego z nich z osobna nieruchomości wchodzą w skład majątku odrębnego, jak i sytuacji, gdy między małżonkami będzie zawarta umowa rozdzielności zatem pamiętać o sumowaniu przychodów z najmu przy ustalaniu limitu zł. Szczególnie istnieje ryzyko pomyłki, gdy jeden z małżonków rozlicza całość przychodów z najmu nieruchomości wspólnych, a wyjątkowo drugi małżonek nabył nieruchomość do majątku osobistego i chciałby opodatkować je praktyce przepis ten jest trudny w stosowaniu. Trudno jest uchwycić moment przekroczenia granicy zł przychody, gdy każdy z małżonków rozlicza się złożyli oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodów z najmu nieruchomości wspólnych przez żonę. Żona wynajmuje 2 mieszkania wspólne oraz dodatkowo jedno mieszkanie z majątku osobistego. W ciągu roku przychody z tego tytułu wynoszą 110 tys. zł. Jednocześnie mąż otrzymał mieszkanie w drodze spadku (do swojego majątku osobistego). Przychody z tego mieszkania wynoszą 30 tys. zł. Całość przychodów z najmu nieruchomości wspólnych i osobistych małżonkowie opodatkowują ryczałtem. W takiej sytuacji nie będzie prawidłowo, gdy żona zapłaci ryczałt według stawki 12,5% tylko od nadwyżki ponad 100 tys. zł czyli od 10 tys, a maż będzie stosował do całości swoich przychodów tj. 30 tys. zł stawkę 8,5%. Z uwagi, że suma przychodów z najmu małżonków to 140 tys. zł, a limit 100 tys. zł jest dla nich wspólny to prawidłowo w takiej sytuacji, małżonkowie powinni zapłacić ryczałt według stawki 12,5% od nadwyżki ponad 100 tys. zł łącznych przychodów czyli od 40 tys. W praktyce może być dla nich trudne ustalenie dokładnego momentu przekroczenia wspólnie granicy 100 tys. zł przychodów w trakcie roku, gdyż zależnie czy czynsz od najemcy wpłynie najpierw do męża lub żony (nie zależnie od terminu płatności w umowie) to ten pierwszy przekroczy limit i do końca roku wspólnie będą musieli stosować stawkę 12,5%. Zatem mąż może być obowiązany do opodatkowania przychodów z najmu według stawki 12,5% nawet gdy sam nie przekroczył jeszcze 100 tys. zł przychodu z znaczenia pozostaje, czy między małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, czy też zostałaby zawarta umowa rozdzielności majątkowej i dwa mieszkania wspólne z powyższego przykładu przypadły np. w całości Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 października 2018 r. sygn. małżonków wynajmujących nieruchomości w ramach najmu prywatnego, opodatkowujących uzyskane z tego tytułu przychody ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, istnieje wspólny limit przychodów, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy między małżonkami istnieje wspólność majątkowa, a wynajmowane przez każdego z nich z osobna nieruchomości wchodzą w skład majątku odrębnego, jak i sytuacji, gdy między małżonkami będzie zawarta umowa rozdzielności - limit przychodu z najmu (100 000 zł), do którego stawka ryczałtu wynosi 8,5%, a powyżej 12,5%, jest wspólny dla małżonków. Bez znaczenia pozostaje, czy między małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, czy też zostałaby zawarta umowa rozdzielności majątkowej."- Interpretacja indywidualna z dnia 23 lutego 2021 r. sygn. pod uwagę przytoczone regulacje oraz opis sprawy należy stwierdzić, że dla małżonków wynajmujących nieruchomości w ramach najmu prywatnego, opodatkowujących uzyskane z tego tytułu przychody ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, istnieje wspólny limit przychodów w wysokości zł, do którego stawka ryczałtu wynosi 8,5%, a powyżej tej kwoty 12,5%." - Interpretacja indywidualna z dnia 24 października 2018 r. sygn. jednak przy tym należy, że mając na uwadze art. 12 ust. 13 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, limit przychodów w wysokości 100 000 zł dotyczy łącznie obojga małżonków tj. Zainteresowanego będącego stroną postępowania, jak i Zainteresowanej niebędącej stroną postępowania, osiągających przychody z najmu przedmiotowych nieruchomości." - Interpretacja indywidualna z dnia 29 października 2018 r. sygn. - limit przychodu z najmu (100 000 zł), do którego stawka ryczałtu wynosi 8,5%, a powyżej 12,5%, jest wspólny dla małżonków. Bez znaczenia pozostaje, czy między małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, czy też zostałaby zawarta umowa rozdzielności majątkowej." - Zapytanie nr 7783 do ministra finansów w sprawie nowelizacji ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:"Na zasadzie wyboru przychody, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą być opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, na podstawie przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Ryczałt wynosi 8,5% przychodów do kwoty 100 000 zł i 12,5% przychodów od nadwyżki ponad tę kwotę. W przypadku osiągania przychodów przez małżonków, limit 100 000 zł dotyczy łącznie obojga wynika z powyższego, określony w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, limit przychodów w wysokości 100 000 zł dotyczy łącznie obojga małżonków osiągających przychody z tytułu umowy najmu, dzierżawy, zawieranej poza działalnością gospodarczą. Limit ten znajduje zastosowanie bez względu na to, czy z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych korzystają oboje małżonkowie, czy tylko jeden z nich. Okoliczność, że jeden z małżonków korzysta z opodatkowania na ogólnych zasadach według skali podatkowej, nie oznacza, że nie osiąga przychodów z tytułu umowy najmu, dzierżawy zawieranej poza działalnością gospodarczą, które podlegają uwzględnieniu w limicie przychodów w wysokości 100 000 zł. Przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne nie stanowią, że w limicie przychodów w wysokości 100 000 zł uwzględnia się wyłącznie przychody z tytułu umowy najmu, dzierżawy, zawieranej poza działalnością gospodarczą, opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych."Organy idą dalej i wskazują, że nawet najem rozliczany prywatnie na zasadach ogólnych przez jednego małżonka pomniejsza limit do ryczałtu dla drugiego. Tutaj można jednak spotkać korzystne rozstrzygnięcia ze wspólnym oświadczeniem małżonków mąż rozlicza całość przychodów z tytułu najmu nieruchomości wspólnych oraz wynajmuje mieszkanie nabyte jako kawaler. Całość opodatkowuje na zasadach ogólnych. Wykazane przez niego przychody z tytułu najmu wynoszą łącznie zł, jednocześnie z uwagi na wysokie odpisy amortyzacyjne i liczne koszty osiąga stratę w wysokości zł. Obecnie jego żona otrzymała mieszkanie w spadku. Planuje je wynajmować. Ponieważ mieszkanie należy do jej majątku osobistego będzie samodzielnie rozliczać całość przychodów z najmu odziedziczonego mieszkania (nie ma możliwości skompensowania przychodów z najmu odziedziczonego mieszkania ze stratą z tytułu najmu poniesioną przez męża). Z uwagi, że przychody z najmu obojga małżonków przekraczają łącznie zł, gdyby żona zdecydowała się opodatkować przychody z najmu odziedziczonego mieszkania ryczałtem, będzie on wynosił od razu 12,5% (zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych, ale można w tym zakresie spotkać korzystne wyroki)- Odpowiedź udzielona przez - podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów na zapytanie poselskie nr 7783 ( ten znajduje zastosowanie bez względu na to, czy z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych korzystają oboje małżonkowie, czy tylko jeden z nich. Okoliczność, że jeden z małżonków korzysta z opodatkowania na ogólnych zasadach według skali podatkowej, nie oznacza, że nie osiąga przychodów z tytułu umowy najmu, dzierżawy zawieranej poza działalnością gospodarczą, które podlegają uwzględnieniu w limicie przychodów w wysokości 100 000 zł." - Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 19 kwietnia 2007 r. sygn. I SA/Gl 130/07:"Nie łączy się przychodów małżonków dla celów określonych w art. 12 ust. 11 ustawy ryczałtowej w sytuacji gdy tak osiągnięte przychody poddane zostały rygorom dwóch różnych ustaw podatkowych. Przepisów ustawy ryczałtowej nie stosuje się do przychodów nieopodatkowanych w sposób w niej opisany. Jeżeli tylko jeden z małżonków poddał, osiągnięte wspólne z drugim małżonkiem przychody ze źródła o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy podatkowej, opodatkowaniu w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, tylko w stosunku do niego jako podatnika tego podatku i w odniesieniu do części tego przychodu osiągniętych wspólnie małżonków stosuje się przepisy ustawy ryczałtowej łącznie z wyliczeniem kwoty mającej wpływ na określenie stawki ryczałtu od takich przychodów." Inaczej sytuacja wygląda, gdy jeden z małżonków wynajmuje nieruchomości prywatnie a drugi w ramach działalności gospodarczej. Wtedy przychody z wynajmu w ramach działalności gospodarczej nie wliczają się do limitu 100 tys Interpretacja indywidualna z dnia 29 kwietnia 2020 r. sygn. uzyskane z najmu nieruchomości, która jest wykorzystywana przez męża Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie podlegają opodatkowaniu po stronie Wnioskodawczyni. W konsekwencji w przedmiotowej sprawie nie będzie miał zastosowania przepis art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a w zw. art. 12 ust. 13 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne dotyczący ustalania limitu przez małżonków."Tak. Opodatkowania przychodów z najmu prywatnego na zasadach ryczałtu przez jednego lub obojga małżonków nie wyklucza ich wspólnego opodatkowania w ramach np. dochodów z umów o Interpretacja indywidualna z dnia 29 kwietnia 2021 r. sygn. rozliczania przez podatnika przychodów z najmu prywatnego na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego nie wyklucza możliwość opodatkowania dochodów uzyskanych przez współmałżonków w sposób przewidziany w art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (...) rozliczając opisany najem prywatny na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego podatnik nie straci możliwości wspólnego rozliczania się z współmałżonkiem z pozostałych dochodów wg. skali podatkowej."Marcin Szymocha Doradca podatkowy (nr wpisu 12870) Skoro zgodnie z literalnym brzmieniem art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT to dotyczy przychodów z podziału majątku, rodzi się pytanie, czy zakres tego zwolnienia obejmuje również kwestie związane z przejęciem przez jednego z małżonków kredytu hipotecznego zaciągniętego na wspólne mieszkanie byłych małżonków.13 lip Oboje małżonkowie są współnajemcami lokalu mieszkalnego, jeżeli zawarcie umowy najmu miało miejsce w trakcie trwania małżeństwa, a lokal ma służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych rodziny. Zatem nawet osoba w związku małżeńskim, która nie brała udziału w zawarciu umowy najmu lokalu przeznaczonego na zaspokajanie potrzeb rodziny, z mocy prawa staje się najemcą. W przypadku ustroju ustawowej wspólności majątkowej, prawo najmu wchodzi do majątku wspólnego, wspólność tego prawa ma charakter łączny i przymusowy. Małżonkowie są współdłużnikami z tytułu zapłaty czynszu, oraz z tytułu kaucji. W przypadku złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy najmu tylko jednemu z małżonków, wspólność najmu wygasa z mocy prawa. Wówczas drugi z małżonków jest jedynym najemcą. Jeżeli wynajmujący chce zakończyć stosunek najmu, jest zobowiązany złożyć wypowiedzenie względem obojga małżonków. Z kolei w przypadku jeśli to najemca (jeden z małżonków) składa oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu – może to zrobić w myśl ogólnej zasady – najemca może wypowiedzieć najem lokalu zawarty na czas nieoznaczony z zachowaniem terminów umownych, a w razie ich braku stosuje się terminy ustawowe (art. 673 § 1 KC). W związku ze wskazaną na wstępie zasadą wspólności prawa najmu, zagadnienie wypowiedzenia stosunku najmu przez jednego z małżonków powinno być rozpatrywane z uwzględnieniem przepisów Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego o zarządzie majątkiem wspólnym. Zgodnie z art. 36 § 2 KRO, każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku. Zatem małżonek ma przyznane prawo samodzielnego wykonywania zarządu majątkiem wspólnym – co innymi słowy uprawnia go do podjęcia samodzielnej decyzji o zakończeniu stosunku najmu. Oczywiście mając na względzie wynikający z powyższej normy nakaz współdziałania w zarządzie majątkiem wspólnym, liczyć się powinien też z wolą drugiego małżonka. Drugi małżonek może sprzeciwić się czynności zarządu majątkiem wspólnym zamierzonej przez drugiego małżonka, co wynika z przepisu art. 36 1 KRO.
.wynajem mieszkania przez jednego z małżonków
