część kościoła między prezbiterium a kruchtą
Nawa – część kościoła położona między prezbiterium a kruchtą, przeznaczona dla świątyń jednonawowych występują dwu-, trzy-, pięcio- oraz siedmionawowe. Nawy są zazwyczaj rozdzielone rzędem podpór – słupów, filarów lub kolumn. Średniowieczne kościoły bazylikowe były trój- lub pięcionawowe, o nawie głównej dwa razy szerszej i dwa razy wyższej od naw bocznych (trójnawowe – katedra w Chartres, katedra w Reims; pięcionawowe – kościół St. Sernin w Tuluzie, katedra w Paryżu). Późnogotyckie kościoły dwunawowe mogły mieć symetryczne nawy równej szerokości (kościół NMP w Wiślicy) i prezbiterium umieszczone na osi filarów międzynawowych lub niesymetryczne nawy różnej szerokości (układ spotykany w budownictwie zakonów żebraczych – dominikanów i franciszkanów). W okresie nowożytnym, szczególnie w baroku, można obserwować zacieranie się podziałów na nawy – często trudno orzec, czy mamy do czynienia z nawami bocznymi, czy tylko z ciągiem kaplic przyległych do nawy głównej. W kościołach jednonawowych komplikacji i zróżnicowaniu uległ kształt naw – stosowano koło, elipsę, trójliść i pięcioliść, a także różnego rodzaju elipsy i owale z ogólnie można mówić o nawach w każdym podłużnym budynku (np. w świątyni antycznej), jeśli jest on podzielony wzdłuż rzędami podpór (filarów lub kolumn).W budownictwie przemysłowym pojęcie „nawa” używane jest dla określenia części hali oddzielonej rzędem słupów. Mamy zatem hale jedno- i wielonawowe.
pomieszczenie między prezbiterium a kruchtą. nawa. między prezbiterium a kruchtą. nawa. część kościoła między prezbiterium a kruchtą. transept. nawa między korpusem nawowym a prezbiterium. PENTRA. pomieszczenie na statku między kuchnią a mesą.
Rozwiązaniem tej krzyżówki jest 9 długie litery i zaczyna się od litery N Poniżej znajdziesz poprawną odpowiedź na krzyżówkę między prezbiterium a kruchtą, jeśli potrzebujesz dodatkowej pomocy w zakończeniu krzyżówki, kontynuuj nawigację i wypróbuj naszą funkcję wyszukiwania. Hasło do krzyżówki "Między prezbiterium a kruchtą" Niedziela, 9 Lutego 2020 NAWALANKA Wyszukaj krzyżówkę znasz odpowiedź? podobne krzyżówki Nawalanka Amatorszczyzna Awantura Bijatyka Bijatyka kiboli Bitka Bitwa inne krzyżówka Kruchta W nim kruchta Daw. kruchta , babiniec Dawniej kruchta, Dawniej kruchta, Pomieszczenie w kościele, zamykające prezbiterium lub nawę Zdobione ławki ustawione w prezbiterium Pomieszczenia w kościele zamykające prezbiterium Przejście obiegające od tyłu prezbiterium Pod prezbiterium Obejście wokół prezbiterium Zamyka prezbiterium, Ławy w prezbiterium katedr i kolegiat, Zamyka prezbiterium, Pomieszczenie w kościele, zamykające prezbiterium lub nawę, Ławy w prezbiterium katedr i kolegiat, Pomieszczenie w kościele, zamykające prezbiterium lub nawę, Ławy w prezbiterium katedr i kolegiat, Między innymi i między nami W cybernetyce - przekazywanie informacji między układami lub między układem a otoczeniem trendująca krzyżówki 20a zdarzenie uboczne, acz przykre Snują sieci i czekają w nich na muchy Twardy, kruchy metal szlachetny o symbolu ru Miasto w województwie kujawsko pomorskim, na pałukach Imię piaf, sławnej piosenkarki francuskiej 14m figura na hali C2 rozbijane domostwa K1 mocny lokami N16 szczególna predyspozycja Mr , drugie ja doktora jekylla Pozostaje po wystrzeleniu pocisku Niewielki drapieżnik z rodziny łasicowatych Tereny położone wzdłuż granicy państwa kresy Dział biologii zajmujący się rozwojem zarodków człowieka Miniaturowy układ scalony
W niszy ceglanego muru nad boczną kruchtą od strony południowej znajduje się figura Chrystusa Miłosiernego. Najstarszym elementem bryły jest prezbiterium, czyli chór mniejszy, przekryte ceglanym sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Jeszcze w XV wieku do prezbiterium dobudowano skierowaną na wschód absydę o kształcie trójbocznym. nawa - część kościoła położona pomiędzy prezbiterium a kruchtą, przeznaczona dla wiernych. Nawy są zazwyczaj oddzielone rzędem podpór - filarów lub kolumn. Średniowieczne kościoły bazylikowe były trój- lub pięcionawowe, o nawie głównej dwa razy szerszej i dwa razy wyższej od bocznych (trójnawowe - katedra w Chartres, katedra w Reims, pięcionawowe - kościół St. Sernin w Tuluzie, katedra w Paryżu). Późnogotyckie kościoły dwunawowe mogły mieć symetryczne nawy równej szerokości (kościół NMP w Wiślicy) i prezbiterium umieszczone na osi filarów międzynawowych lub niesymetryczne nawy różnej szerokości (układ spotykany w budownictwie zakonów żebraczych - dominikanów i franciszkanów). W okresie nowożytnym, szczególnie w baroku można obserwować zacieranie się podziałów na nawy - często trudno orzec, czy mamy do czynienia z nawami bocznymi, czy tylko z ciągiem kaplic przyległych do nawy głównej. W kościołach jednonawowych komplikacji i zróżnicowaniu uległ kształt naw - stosowano koło, elipsę, trój- i pięcioliść a także różnego rodzaju elipsy, owale z aneksami. Bardziej ogólnie można mówić o nawach w każdym podłużnym budynku (np. w świątyni antycznej), jeśli jest on podzielony wzdłuż rzędami podpór (filarów lub kolumn). W budownictwie przemysłowym pojęcie "nawa" używane jest dla określenia części hali oddzielonej rzędem słupów. Mamy zatem hale jedno- i wielonawowe. Inne hasła zawierające informacje o "nawa": Inne lekcje zawierające informacje o "nawa": Praha – kościół św Ducha. plan współczesnego układu i nowożytnych sklepień kościoła św. Ducha wg P.Vlčka. Kościół św. Ducha został zbudowany na początku drugiej połowy XIV wieku, jako część klasztoru benedyktynek założonego w 1346 roku. Fundatorem konwentu był biskup ołomuniecki Jan VII Volek, pierwotnieSłowniczek Menu Absyda - półkoliste pomieszczenie zamykające prezbiterium. Gonty - deseczki o przekroju klina z wypustem wyżłobionym na grzbiecie, wykonane najczęściej z drzewa iglastego, łączone poprzez wsunięcie jednej deseczki w drugą, przeznaczone do krycia dachów. Hełm - zwieńczenie wieży kościoła o konstrukcji drewnianej, kryty gontem, częściej blachą ołowianą lub miedzianą. Izbica - najwyższa, nadwieszona kondygnacja w drewnianych wieżach. Czasem umieszczano w niej dzwony. Kalenica - grzbiet, górna krawędź połaci dachowej. Najwyższa część dachu utworzona na przecięciu połaci dachowych. Jest to tzw. kalenica główna, w odróżnieniu od linii przecięcia skośnych krawędzi połaci, które tworzą tzw. kalenice narożne. Konstrukcja zrębowa (wieńcowa) - konstrukcja ścian wznoszonych z poziomych bali drewnianych, układanych jeden na drugim i tworzących tzw. zręby, połączonych w narożnikach różnymi łączeniami ciesielskimi z ostatkami lub bez nich (np. na nakładkę, na obłap, na zamek, na zamek z czopowaniem, czy tzw. jaskółczy lub rybi ogon). Belki leżące na sobie łączy się na ogół dębowymi kołkami – tyblami, chroniąc je przed przesunięciem. Szczelinę pomiędzy belkami uszczelniano sznurem, pakułami, wysuszonym mchem. Kruchta - przedsionek poprzedzający wejście, wydzielony wewnątrz kościoła lub w formie przybudówki wyraźnie wyodrębnionej z bryły budynku. Latarnia - cylinder umieszczony na górnym pierścieniu kopuły z otworami doświetlającymi pomieszczenie przekryte kopułą. Latarnia zazwyczaj przykrywana była hełmem. Lisice - pionowe belki ściągnięte śrubami, znajdujące się po obu stronach ściany złożonej z belek lub sumików. Wzmacniają ścianę i chronią ją przed wyboczeniem. Nawa - część kościoła położona pomiędzy prezbiterium a kruchtą, przeznaczona dla wiernych. Orientowanie - zwrócenie części prezbiterialnej kościoła, mieszczącej ołtarz główny, na wschód (łac. oriens - „wschód”), w stronę grobu Chrystusa w Jerozolimie. O takich kościołach mówi się, że są orientowane. Polichromia - wielobarwne malowidła zdobiące ściany, stropy lub sklepienia budowli, a także dekoracja rzeźb i wyrobów artystycznych. Prezbiterium - przestrzeń kościoła przeznaczona dla duchowieństwa oraz służby liturgicznej Centralne miejsce w prezbiterium zajmuje ołtarz. Soboty - podcienia przykryte jednospadowym dachem, obiegające z zewnątrz drewniane kościoły, przede wszystkim mające chronić podmurówkę przed zawilgoceniem, dodatkowo służyły pielgrzymom, jako prowizoryczne schronienie. Nazwa "soboty" nawiązuje do dawnej praktyki wiernych, którzy przybywali na nabożeństwa niedzielne często ze znacznych odległości dzień wcześniej (czyli w sobotę) i oczekiwali do rana gromadząc się wokół kościoła. Sygnaturka - mała wieża kościelna, w której zazwyczaj umieszcza się najmniejszy z dzwonów, również nazywany sygnaturką. Położona zazwyczaj nad skrzyżowaniem transeptu z nawą główną w większych kościołach lub nad prezbiterium w mniejszych świątyniach. Tęcza - otwór w ścianie zwanej tęczową usytuowanej między nawą główną a prezbiterium, jego przesklepienie to łuk tęczowy. Tęczowa belka - pozioma, ozdobna belka umieszczona u góry tęczowego otworu, na której ustawiano krucyfiks oraz figury świętych. Transept - nawa poprzeczna, zwana krzyżową, prostopadła do osi kościoła, położona pomiędzy prezbiterium, a resztą jego budynku. Autor wpisu jad
W nawie pierwotnej i prezbiterium okna są tylko od strony południowej i wschodniej. Ta archaiczna zasada umieszczania okien to jeden z dowodów na późnośredniowieczne pochodzenie kościoła. Przed rokiem 1639 została dobudowana do prezbiterium zakrystia. Ściana między nią a prezbiterium jest murowana, obecnie oszalowana deskami. Nawa – część kościoła położona między prezbiterium a kruchtą, przeznaczona dla wiernych. Oprócz świątyń jednonawowych występują dwu-, trzy-, pięcio- oraz siedmionawowe. Nawy są zazwyczaj rozdzielone rzędem podpór – słupów, filarów lub kolumn. Średniowieczne kościoły bazylikowe były trój- lub pięcionawowe, o nawie głównej dwa razy szerszej i dwa razy wyższej od naw bocznych (trójnawowe – katedra w Chartres, katedra w Reims; pięcionawowe – kościół St. Sernin w Tuluzie, katedra w Paryżu). Późnogotyckie kościoły dwunawowe mogły mieć symetryczne nawy równej szerokości (kościół NMP w Wiślicy) i prezbiterium umieszczone na osi filarów międzynawowych lub niesymetryczne nawy różnej szerokości (układ spotykany w budownictwie zakonów żebraczych – dominikanów i franciszkanów). Nawa i widoczne w tle organy w kościele w szwajcarskim Glarus Nawa główna katedry anglikańskiej w Blackburn w Anglii W okresie nowożytnym, szczególnie w baroku, można obserwować zacieranie się podziałów na nawy – często trudno orzec, czy mamy do czynienia z nawami bocznymi, czy tylko z ciągiem kaplic przyległych do nawy głównej. W kościołach jednonawowych komplikacji i zróżnicowaniu uległ kształt naw – stosowano koło, elipsę, trójliść i pięcioliść, a także różnego rodzaju elipsy i owale z aneksami. Bardziej ogólnie można mówić o nawach w każdym podłużnym budynku (np. w świątyni antycznej), jeśli jest on podzielony wzdłuż rzędami podpór (filarów lub kolumn). W budownictwie przemysłowym pojęcie „nawa” używane jest dla określenia części hali oddzielonej rzędem słupów. Mamy zatem hale jedno- i wielonawowe. Zobacz też[edytuj | edytuj kod] pseudobazylika transept Bibliografia[edytuj | edytuj kod] Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 104. ISBN 83-85001-89-1. Mikołaja i dawny klasztor dominikanów w Hrubieszowie. Pierwotne, drewniane budynki kościoła i klasztoru zostały wzniesione w 1416 z fundacji Jana Biskupca, biskupa chełmskiego. Po pożarze z 1544 odbudowano je w 1548 na innym miejscu, być może z fundacji Zygmunta Augusta. Zostały spalone ponownie w 1648 przez Kozaków, odbudowane Cytaty ze słowem nawa Uroczystość w bazylice przy ul. Kopernika odbywa się w małej apsydzie nawy południowej świątyni, przy ołtarzu św. Ignacego z Loyoli, a przedstawiającego go podczas mistycznej wizji w otoczeniu grupy aniołów. , źródło: NKJP: Zbigniew Iwański: Mały przewodnik po tradycjach chrześcijańskich w Krakowie, 2009Królewicze byli wściekli, Że w tę mgłę się przyoblekli I że wiatr ich niesie żwawo Z tą zaklętą, dziwną nawą. Ale już koło południa Nawa nagle się zaludnia. Ukazuje się załoga Rozbójnicza i złowroga: A więc sternik-kuternoga, Pięćdziesięciu marynarzy, Strasznych zbójów i korsarzy [...]., źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Baśnie i poematy, 1945 Umysły tych kierowników polskiej nawy politycznej były zaciemnione zupełnie manifestem Wielkiego Księcia Mikołaja. , źródło: NKJP: Jerzy Odrowąż-Pieniążek: Więcej niż świadek, 2007;Gdy tylko usłyszeli pouczenie, zaraz tam popłynęli i uczynili, jak rzekł wróżbita. Kiedy byli przed Symplegadami, wypuścili znad dziobu nawy gołębia. , źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 2008Świątynia będzie miała pięć naw o zróżnicowanych wysokościach. , źródło: NKJP: (G): Cud Lichenia, Dziennik Polski - Kraj, 1999-06-07 Tylko nawa centralna, dwukrotnie szersza niż pozostałe, kończyła swój bieg apsydą, wypełnioną półokrągłą ławą dla duchowieństwa z tronem biskupim pośrodku., źródło: NKJP: Jan Gać: Grecja kulturowy przewodnik po Grecji bizantyńskiej, 2007W nawach bocznych, oddzielonych od nawy głównej filarami, ustawiono liczne konfesjonały, w których na penitentów oczekują kapłani sprawujący sakrament pojednania w wielu językach. , źródło: NKJP: ks. Józef Marecki: Bazylika Matki Bożej Łaskawej, Głos Ojca Pio, 2001-02Spotkanie, choć dramatyczne z racji niedawnych wydarzeń, nie było dosłownym gaszeniem strajku. Tym razem była to rozmowa nowych kierowników nawy państwowej z poszkodowanymi robotnikami. , źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek : życie i narodziny legendy, 2002W roku 1521 ksiądz Diego de Acuńa wyruszył z konwojem z portu Santa María la Antigua w Darién i pożeglował ku Santo Domingo. Gwałtowna burza zaskoczyła konwój na wysokości miejsca, gdzie teraz jest port Santa Marta. Nawa, którą płynął ksiądz, zatonęła, a on sam był jedynym rozbitkiem, któremu udało się dopłynąć do brzegu. , źródło: NKJP: Adam Elbanowski: Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006Gdy jeden wiosłem macha żwawo, drugi kieruje wtedy nawą, na tym się świata ład opiera, że jeden sieje, drugi zbiera. , źródło: NKJP: Janusz Szpotański: Zebrane utwory poetyckie, 1990Orszak pogrzebowy ruszył powoli główną nawą kościoła ku kruchcie, gdzie było wejście do podziemi, w których zakonnicy znajdowali miejsce wiecznego spoczynku. , źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006Co do spraw międzynarodowych, to patrząc z naszego punktu widzenia, dochodzi się do wniosku, że zachodnioeuropejscy kierownicy naw państwowych utracili już wszystkie atuty i zostali przez własne narody zepchnięci na pozycje, nie dające żadnych szans utrzymania. , źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997Górował pod niektórymi względami nad rozgrzanymi inteligentami, jakich nie brakowało wokół niego i pewnie dlatego przeprowadził jakimś cudem naszą polską nawę przez te wszystkie katarakty. , źródło: NKJP: Barbara Szczepuła: Bezczelnysprytnybogobojny, Dziennik Bałtycki, 2008-12-05Ludzie kierujący polską nawą państwową, a także i duże odłamy społeczeństwa, dążyły do budowy Polski w możliwie obszernych granicach. , źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995 Nawa – część kościoła między prezbiterium a kruchtą, przeznaczona dla wiernych. Naczołki – zwieńczenie okien, zapobiegające zaciekaniu. Nisza – wgłębienie, przeważnie w grubym murze. Opaski – obramowanie okien o załamanych profilach. SŁOWNIK TERMINÓW ARCHITEKTONICZNYCH Zanim zaczniemy zwiedzanie Lwowa, to warto poznać terminy architektoniczne, które zostały użyte do opisów obiektów zabytkowych. Te podstawowe pojęcia warto znać i rozumieć ich znaczenie. Absyda (apsyda) – pomieszczenie zamykające prezbiterium lub nawę kościoła, zwykle półkoliste lub wieloboczne. Ambona (kazalnica) – podwyższone miejsce służące kapłanom do czytania tekstów liturgicznych lub wygłaszania kazań, zazwyczaj usytuowane przy lewej ścianie nawy głównej, niedaleko prezbiterium; współcześnie niewykorzystywana. Arkada – łuk oparty na dwóch kolumnach lub filarach, może być pojedyncza lub układać się w szeregi otaczając na przykład dziedzińce. Attyka – poziomy element architektoniczny ponad wieńczącym gzymsem budowli, zasłaniający częściowo lub całkowicie dach, o formie prostej ścianki, balustrady lub innych rzeźbiarskich detali. Babiniec – w świątyniach judaistycznych i muzułmańskich część przeznaczona tylko dla kobiet, a w cerkwi to przednia część łącząca się z nawą. Baldachim – dekoracyjny element najczęściej w kształcie wieżyczki, umieszczony nad ołtarzem, amboną, posągiem czy też nagrobkiem. Bazylika – świątynia chrześcijańska, podzielona kolumnami na trzy, pięć czy nawet siedem naw, przy czym środkowa jest wyższa od pozostałych. Słowo bazylika oznacza także godność kościoła. Belkowanie – najwyżej położony, poziomy element budowli spoczywający na kolumnach lub filarach, składający się z fryzu i gzymsu. Biedermeier – styl w sztuce (głównie w meblarstwie i dekoratorstwie) panujący w pierwszej połowie XIX wieku, głównie na terenie Niemiec i Austrii. Charakteryzował się częstym wykorzystaniem motywów kwiatowych oraz bardzo dużym stopniem realizmu. Dlatego też mówi się, że biedermeier był sztuką mieszczan dla mieszczan. Chór muzyczny – rodzaj galerii w kościele, na której umieszczone są organy oraz zespół śpiewaków i muzyków, zlokalizowany najczęściej w nawie głównej, nad wejściem, naprzeciw ołtarza głównego. Cios – kamień ciosany, blok kamienny przycięty w regularnym kształcie prostopadłościanu lub sześcianu, o obrobionej przynajmniej jednej powierzchni, osadzany w murze w jednolicie układanych warstwach. Dziedziniec – pozbawiona dachu przestrzeń, wydzielona wewnątrz budynku albo pomiędzy budynkami o charakterze zamkniętym, i otoczona bryłami zabudowy ze wszystkich stron bądź otwartym, czyli niezabudowanym przynajmniej od jednej strony. Edykuła – niewielka kapliczka o dwóch filarach, kolumnach albo pilastrach podtrzymujących belkowanie i fronton. Elewacja – jedna z zewnętrznych ścian budynku wraz ze wszystkimi jej elementami, określana kierunkami świata, na przykład wschodnia czy południowa, lub otoczenia, na przykład tylna czy boczna. Epitafium – napis umieszczony na nagrobku, ale też można rozumieć to pojęcie jako mowę pogrzebową lub wiersz poświęcony pamięci zmarłego. Fasada – główna elewacja budynku, często monumentalna, spełniająca funkcje reprezentacyjne i wyróżniająca się spośród innych elewacji budynku. Fasada jest jedna, natomiast elewacji jest kilka. Filar – pionowa podpora spełniająca podobną rolę co kolumna, o przekroju wielobocznym, pełniąca funkcję konstrukcyjną, ale też dekoracyjną, zwykle jest wolnostojący, ale może też być przyścienny, tzw. półfilar. Fresk – technika malarstwa ściennego wykonanego farbami na mokrym tynku, zazwyczaj wielkoformatowego. Fronton (szczyt) – element architektoniczny o kształcie trójkąta lub połowy owalu, usytuowany nad portykiem, ograniczający krawędzie boczne dachu dwuspadowego. Może być to również podobny element umieszczony nad drzwiami czy oknami. Nieprawidłowe jest określanie fasady budynku terminem fronton. Fryz – pas dekoracyjny biegnący poziomo, w architekturze może to być szereg łuków (fryz arkadkowy), ale też motywy roślinne czy elementy figuralne. Gzyms – pozioma, zwykle profilowana listwa, wystająca przed lico muru, pełniąca rolę ochronną elewacji, a także często funkcję ozdobną. Halowy kościół – kościół, w którym wszystkie nawy są jednakowej wysokości. Hełm – dach przykrywający wieżę, w kształcie ostrosłupa lub stożka, zwykle kryty blachą; w stylu barokowym miewa skomplikowane, wielokondygnacyjne formy, zakończony iglicami i dodatkowymi elementami, takimi jak kule czy krzyże. Historyzm – świadome naśladowanie stylów wcześniejszych epok. W XIX wieku powstawały budynki neorenesansowe, neobarokowe czy neoromańskie. Często nawiązanie do przeszłości było powierzchowne i ograniczało się do dekoracji architektonicznej i najbardziej rozpoznawalnych motywów. Ikonostas (przegroda) – w architekturze sakralnej prawosławia ściana oddzielająca prezbiterium (swiatłyszcze) od nawy (naos), zdobiona i zaopatrzona w obrazy (ikony ułożone w określonym porządku), z trojgiem drzwi, oddzielająca część kapłańską od pomieszczenia dla wiernych. Przegroda ta w symboliczny sposób oddziela strefę sacrum od profanum. Kartusz – ozdobnie obramowany element dekoracyjny w kształcie tarczy herbowej, inskrypcji, płaskorzeźby czy malowidła. Kaseton – rodzaj przestrzennej dekoracji stropu, sklepienia albo kopuły, dzielący powierzchnię na pola, o różnej wielkości i kształcie, najczęściej prostokątne, albo wielokątne. Katedra – główny kościół diecezji z siedzibą biskupa lub arcybiskupa. W diecezji znajdować się może tylko jeden kościół katedralny. Kolumna – podpora architektoniczna, która ma przekrój kolisty, co odróżnia ją od filara. Kopuła – rodzaj sklepienia w formie czaszy, o różnych kształtach i przekrojach, która przykrywa duże pomieszczenie bez dodatkowych podpór, słupów i filarów, czasami z doświetlającym wnętrze otworem albo latarnią. Kruchta (dawniej nazywana babińcem) – to część kościoła, przedsionek przed wejściem głównym, czasem także bocznym, wydzielona wewnątrz kościoła, pod chórem muzycznym lub w formie osobnej przybudówki. Latarnia – cylindryczna lub wieloboczna nadbudówka na szczycie kopuły, z otworami przepuszczającymi światło, zazwyczaj przykryta hełmem. Loggia – to wnęka w zewnętrznej płaszczyźnie budynku, otwarta na zewnątrz, oddzielona drzwiami i oknem od pomieszczeń wewnętrznych. We współczesnych budynkach zazwyczaj tylko jednokondygnacyjna, spełnia funkcję balkonu. Manieryzm – styl architektoniczny przejściowy od renesansu do baroku. Cechuje się dążeniem do podważania klasycznych zasad poprzez stosowanie zniekształceń, skomplikowanych układów, wykorzystaniem przesady i dowcipu, wyrafinowaniem, stylizacją i ekspresją. Namiotowy dach – rodzaj dachu mający tyle płaszczyzn ile boków ma nakryty nim budynek lub część budynku. Nawa – to część kościoła położona pomiędzy prezbiterium a kruchtą, przeznaczona dla wiernych. Nawy są zazwyczaj oddzielone rzędem filarów lub kolumn. Kościoły mogą posiadać jedną nawę (kościoły jednonawowe) lub więcej (kościoły wielonawowe). Można rozróżnić nawę główną położoną na osi budowli, nawy boczne (nawet do trzech z każdej strony nawy głównej) oraz nawy poprzeczne zwane transeptami. Nisza (wnęka) – wgłębienie w murze o kształcie prostokątnym lub półkolistym, w fasadzie lub w ścianie wewnątrz budynku, przeznaczone do umieszczenia na przykład rzeźby. Oficyna – to budynek pozbawiony bezpośredniego dostępu do ulicy, usytuowany w głębi podwórza. Może to być także skrzydło pałacu lub dworu, albo odrębny, służebny budynek wchodzący w skład większego kompleksu. W zabudowie miast, przede wszystkim XIX i początku XX wieku oficynami nazywano boczne skrzydła czynszowych kamienic, a także budynki umieszczone po bokach podwórza. Ornament – pojedyncza ozdoba lub motyw zdobniczy z powtarzających się elementów. Mogą to być elementy geometryczne, roślinne, zwierzęce lub postaciowe. Płaskorzeźba – rzeźba wykonana na powierzchni kamienia, metalu, wystająca nieco nad powierzchnię. Pierzeja – ciąg elewacji domów stojących w jednej linii, stanowiących ścianę placu lub ulicy. Polichromia – wielobarwne malowidło zdobiące ściany budowli. Popiersie – zwane też biustem, przedstawienie części postaci ludzkiej, często umieszczane na postumencie. Portal – ozdobne obramowanie drzwi wejściowych do budynku lub ważnego wnętrza, na przykład kościoła, pałacu, zazwyczaj bogato zdobione. Portyk kolumnowy – wejście do budynku, lub przedsionek osłonięty dachem wspartym na kolumnach, dzięki czemu stanowi otwarte wnętrze w rodzaju galerii. Miał za zadanie chronić drewniane części budowli oraz ludzi przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Prezbiterium – w świątyniach chrześcijańskich część przeznaczona dla duchowieństwa, zazwyczaj wydzielona z nawy. Rustyka – sposób dekoracyjnego obrobienia faktury powierzchni muru kamiennego lub kamiennej okładziny ściennej, naśladujący naturalną, nierówną powierzchnię kamienia. Rzeźba – przestrzenny element dekoracyjny wykonany w drewnie, kamieniu, gipsie, metalu itp. Sklepienie – przykrycie budynku lub jego części za pomocą konstrukcji, opartej na kolumnach, filarach, arkadach. Wyróżnia się wiele rodzajów sklepień i jednymi z najbardziej znanych są: sklepienie kolebkowe zwane też beczkowym (o kształcie połowy walca), sklepienie krzyżowe (powstające z przenikania się dwu sklepień kolebkowych), sklepienie żebrowe (w którym elementami przenoszącymi obciążenie są żebra), sklepienie gwiaździste (rysunek gwiazdy), sklepienie sieciowe zwane też siatkowym (o żebrach przecinających się ukośnie, równolegle lub prostolinijnie, co nadaje kształt sieci), sklepienie kryształowe (sklepienie bezżebrowe ozdobione pryzmatycznymi wgłębieniami tworzącymi dekoracyjny wzór. Sobór – katedra prawosławna lub grekokatolicka, a także każda ważniejsza i okazalsza cerkiew miejska. Szkarpa (przypora) – charakterystyczny dla architektury gotyckiej filar, stosowany dla wzmocnienia zewnętrznej ściany budynku. Transept – poprzeczna nawa przecinająca się z główną.